Rahim (Endometrium) Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Rahim kanseri, çoğunlukla rahmin iç yüzeyini kaplayan endometrium tabakasındaki hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıyla ortaya çıkan bir kanser türüdür. Kadınlarda en sık görülen jinekolojik kanserlerden biri olup özellikle menopoz sonrası dönemde daha yaygındır. Erken dönemde belirti vermesi sayesinde, birçok hastada erken tanı mümkündür ve tedavi başarısı yüksek oranlara ulaşır. Bu nedenle belirtilerin iyi tanınması ve zamanında değerlendirilmesi önemlidir.

Rahim Kanseri Nedir?

Rahim kanseri (endometrium kanseri), rahmin iç tabakası olan endometrium veya rahim sarkomundaki hücrelerin anormal şekilde çoğalmasıyla ortaya çıkan bir kanser türüdür. Endometrium kaynaklı türü daha çok görüldüğünden rahim kanseri çoğu zaman “endometrium kanseri” olarak da adlandırılır. Daha nadir görülen bir diğer türü ise rahim sarkomunda olup rahmin kas dokuları veya bağ dokularından gelişir. Ancak tüm rahim kanserlerinin büyük çoğunluğu endometriumdan köken aldığı için genel kullanımda rahim kanseri denildiğinde endometrium kanseri ifade edilir.

Bu hastalık, hücrelerin normal büyüme düzenini kaybederek kontrolsüz şekilde çoğalması ve çevre dokulara yayılma potansiyeli kazanmasıyla ortaya çıkar. Ne kadar erken fark edilirse tedavi süreci o kadar başarılı olur.

Rahim Kanseri Neden Olur?

Rahim kanserinin oluşumunda en önemli etken hormonal dengesizliktir. Özellikle progesteronla dengelenmeyen uzun süreli yüksek östrojen maruziyeti, endometrium hücrelerinin sürekli uyarılmasına ve zaman içinde kanserleşmesine yol açabilir. Bu durum menopoz sonrası dönemde daha belirgin hale gelir, çünkü bu dönemde progesteron üretimi azalırken yağ dokusundan östrojen üretimi devam eder.

Hormonal dengenin yanı sıra diğer risk faktörleri de hastalığın ortaya çıkmasında etkili olabilir:

• Obezite: Yağ dokusu vücutta östrojen üretimini artırır ve endometriumun sürekli uyarılmasına neden olur.
• Erken yaşta adet görmek veya geç menopoza girmek: Kadının yaşamı boyunca östrojen maruziyet süresini uzatır.
• Polikistik Over Sendromu (PCOS): Kronik anovulasyon ve progesteron eksikliği nedeniyle risk artar.
• Hiç doğum yapmamış olmak: Hormonal döngülerin kesintisiz devam etmesi nedeniyle risk artabilir.
• Diyabet ve hipertansiyon: Metabolik sendromun bir parçası olarak rahim kanseri riskini artırabilir.
• Genetik faktörler: Özellikle Lynch sendromu gibi bazı kalıtsal sendromlar riski yükseltir.
• Bazı ilaçlar: Tamoksifen gibi östrojen benzeri etki yapan ilaçlar uzun vadede riski artırabilir.

Bu risk faktörleri hastalığın kesin olarak gelişeceğini göstermez; ancak risk artışına neden olduğu için düzenli jinekolojik takip önerilir.

Rahim Kanseri Belirtileri

Rahim kanserinin en erken ve en sık görülen belirtisi anormal vajinal kanamadır. Menopoz sonrası tek damla kanama bile önemlidir ve mutlaka değerlendirilmelidir. Menopoz öncesi dönemde ise adet aralarında kanama, aşırı yoğun adet veya lekelenme şeklinde kendini gösterebilir.

Bunun dışında:

• Sulu veya kanlı vajinal akıntı,
• Alt karın ve kasık ağrısı,
• Cinsel ilişki sırasında ağrı,
• İleri evrede kilo kaybı, iştahsızlık ve halsizlik gibi genel şikayetler de ortaya çıkabilmektedir.

Bu belirtiler farklı jinekolojik sorunlarda da görülebilir; ancak özellikle menopoz sonrası kadınlarda ortaya çıktığında rahim kanseri açısından uyarıcı kabul edilmelidir.

Hamilelikte Rahim Kanseri Belirtileri

*** Bu alanda belirtiler farklı ise yazalım yoksa hamilelikte de aynı belirtiler görülür diyelim.

Rahim Kanseri için Risk Faktörleri

Rahim kanseri gelişme olasılığını artıran bazı faktörler bulunmaktadır. Bunlar arasında hormonal dengesizlikler, metabolik hastalıklar, yaşam tarzı faktörleri ve bazı genetik yatkınlıklar yer alır.
Obezite, PCOS, ilerleyen yaş, hiç doğum yapmamış olmak ve uzun süreli karşılanmamış östrojen tedavisi en önemli riskler arasındadır.

Rahim Kanseri Teşhisi (Tanısı) Nasıl Koyulur?

Tanı süreci çoğunlukla hastanın şikayetleriyle başlar. İlk değerlendirmede transvajinal ultrason yapılarak rahim iç zarının kalınlığı ve görünümü incelenir. Ancak kesin tanı için mutlaka endometrium biyopsisi gerekir. Rahim içinden alınan doku örneği mikroskop altında incelenerek kanser tanısı konur.

Bazı durumlarda rahim içinin doğrudan görüntülenmesi için histeroskopi yapılabilir. Hastalığın yayılımını değerlendirmek amacıyla MR veya BT gibi görüntüleme yöntemleri de kullanılabilir.

Rahim Kanseri Evreleri

Rahim kanseri evrelendirmesi tümörün rahim içinde sınırlı olup olmadığına, rahim ağzına veya çevre dokulara yayılıp yayılmadığına ve uzak organlara sıçrayıp sıçramadığına göre yapılır. Erken evrede teşhis edilen rahim kanserinde tedavi başarı oranı oldukça yüksektir.

Rahim kanserinin yayılım durumuna göre dört ana evresi bulunur:

Evre I

Kanser rahim içinde sınırlıdır. Tümör yalnızca endometriumdadır veya rahim kas tabakasına yüzeyel olarak yayılmıştır. Tedavi başarısı en yüksek evredir.

Evre II

Tümör rahim ağzına ilerlemiştir ancak rahim dışına çıkmamıştır.

Evre III

Kanser rahmin dışına taşmış, yakın dokulara, vajinanın üst bölümüne veya lenf nodlarına yayılmıştır.

Evre IV

Kanser akciğer, karaciğer, bağırsak çevresi veya karın içi zar gibi uzak organlara yayılmıştır.

Rahim Kanseri Tedavisi

Rahim kanseri tedavisinin temelini cerrahi oluşturmaktadır. Cerrahi sonrası hastalığın evresine göre radyoterapi veya kemoterapi eklenebilir. Uygun hastalarda hormon tedavisi ile doğurganlığı korumaya yönelik seçenekler de değerlendirilebilir. Özellikle genç kadınlarda, düşük dereceli ve erken evre tümörlerde rahmi koruyan tedavi seçenekleri mümkün olabilir.

Cerrahi Tedavi

Hastalığın temel tedavisidir. Çoğu hastada rahmin alınması (histerektomi) ve beraberinde tüpler ile yumurtalıkların çıkarılması uygulanır. Bu işlem açık ameliyatla yapılabileceği gibi laparoskopik veya robotik cerrahi ile de gerçekleştirilebilir. Laparoskopik ve robotik yöntemler daha konforlu iyileşme sağlar.

Radyoterapi

Cerrahi sonrası tekrar riskini azaltmak için uygulanabilir. Dıştan radyoterapi ve vajinal brakiterapi olmak üzere iki şekilde verilir.

Kemoterapi

İleri evre veya lenf nodu tutulumu olan hastalarda kullanılır. Bazı durumlarda radyoterapi ile kombine edilir.

Hormon Tedavisi

Erken evre ve düşük dereceli tümörlerde, özellikle çocuk sahibi olmak isteyen genç hastalarda tercih edilir. Progestin ağırlıklı tedavilerdir ve yakın takip gerektirir.

Rahim Kanseri İlk Olarak Nereye Yayılır?

Rahim kanseri en sık lenf nodlarına, yumurtalıklara ve akciğerlere yayılabilir. Bu nedenle tanı aşamasında tümörün yayılımını değerlendirmek tedavi planlaması açısından önemlidir.

Rahim Kanserinden Korunma

Tamamen önlenebilir bir hastalık olmasa da sağlıklı yaşam alışkanlıkları ve düzenli jinekolojik muayeneler riski azaltabilir. Kilo kontrolü, fiziksel aktivite, metabolik hastalıkların yönetimi ve hormon tedavilerinin doktor kontrolünde uygulanması korunmada önemli rol oynar.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

Cinsel İlişki Sonrası Kanama Ne Zaman Ciddi Olur?

Kadın bedeni, en ufak değişiklikte bile bize bir şey anlatır. Ama çoğu zaman o sesi [...]

Devamını oku

21
Kas

Jinekolojik Kanserlerde Genetik Risk: BRCA, Lynch ve Ne Anlama Geliyor?

Bazı kadınlar kanserle tesadüfen değil, genetik bir mirasın sessiz etkisiyle karşılaşır. Bu genetik faktörler, rahim, [...]

Devamını oku

21
Kas

Menopoz Sonrası Hormon Replasman Tedavisi (HRT)

Menopoz, her kadının yaşam döngüsünün doğal bir parçasıdır. Ancak bu dönemde östrojen hormonunun azalmasıyla birlikte; [...]

Devamını oku

21
Kas

Radikal Histerektomi Nedir?

Radikal histerektomi, rahim ağzı (serviks) kanserinde uygulanan kapsamlı bir cerrahi yöntemdir. Bu ameliyatta sadece rahim [...]

Devamını oku

26
Eki

Profilaktik (Koruyucu) Cerrahi BRCA Taşıyıcılarında Ne Zaman Düşünülmeli

BRCA genleri nedir? BRCA1 ve BRCA2 genleri, vücuttaki DNA hasarını onaran koruyucu genlerdir. Bu genlerde [...]

Devamını oku

26
Eki

Pelvik ve Paraaortik Lenf Nodu Diseksiyonu Nedir ve Neden Yapılır?

Lenf nodları nedir? Lenf nodları (lenf bezleri), bağışıklık sistemimizin bir parçasıdır. Vücutta mikropları, yabancı maddeleri [...]

Devamını oku

26
Eki

Over (Yumurtalık) Kanseri Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Over (yumurtalık) kanseri ameliyatı nedir? Yumurtalık kanseri ameliyatı, hastalığın tamamen çıkarılmasını ve yayılımın kontrol altına [...]

Devamını oku

26
Eki

Kolposkopi ve LEEP Sonrası Süreç

Kolposkopi nedir? Kolposkopi, rahim ağzını büyüterek incelemeye yarayan bir yöntemdir. Amaç, anormal smear veya HPV [...]

Devamını oku

26
Eki